Ağız sindirim  sistemimizin giriş kapısıdır ve bir bütün olarak işlev görür. Bu bütünün içerisinde dişler, dişetleri, dil, yanaklar, dudaklar, yutak, damak, ağız tabanı gibi yapılar vardır. Bu yapıların her biri diş hekimliğinde ayrı uzmanlıklar tarafından değerlendirilir. Bu nedenle bu sayfalarda sadece dişeti sağlığı ve hastalıkları üzerinde durulacaktır.

DİŞETİ HASTALIĞINI NASIL TANIRIZ ?

Periodontal hastalıklar çoğu kez sinsice ilerleyebilen ve kişinin şikayetlerinin ortaya çıktığı zaman da genellikle tedavisinin güçleştiği hastalıklardır. Başlıca Gingivitis ve Periodontitis olarak adlandırılan bu hastalıklar sıklıkla (%98) ağız bakımının aksamasına bağlı olarak başlar ve tedavi edilmediği zaman da dişlerin kaybı ile sonuçlanırlar. İltihabi olan bu hastalıkların ilerleme hızında kişinin ağız bakımının düzeyi, varsa sistemik hastalıkların varlığı (örneğin şeker hastalığı), sigara içme gibi zararlı alışkanlıklar rol oynarlar. Dişeti hastalıkların tanısının konulmasında diş hekiminin muayenesi gereklidir ve erken tanı konulduğunda tedavisi sanıldığı kadar zor değildir.

Dişeti hastalıkları protez veya dolgu yapılması sonrasında da gelişebilir. Diş hekimliği uygulamaları sonrasında gelişen dişeti iltihapları, protezin veya dolgunun gerektirdiği seviyede ağız bakımının yapılmamasına veya yapılamamasına bağlıdır.

Dişeti hastalıklarının bireyin kendisi tarafından değerlendirilmesinde kullanabileceği sorular sayesinde değerlendirilmesi mümkündür ancak asıl karar diş hekimi tarafından yapılacak muayene ile verilmeli ve gerekli ise geç olmadan tedavi uygulanmalıdır. Bireyin kendi kendini değerlendirmesi aşağıdaki sorularla altı çizilen konularda bilgi sahibi olunmasını gerektirir ki bunların içerisinde en somut olanı dişeti kanamasıdır.

DİŞETİM SAĞLIKLI MI?

Dişetinin sağlıklı olmasının en önemli iki göstergesi uçuk pembe rengi ve günlük hayatın akışı içerisinde kanamamasıdır. Dişetleri kendiliğinden veya yemek yerken kanamadığı gibi muayene sırasında da kanamamalıdırlar. Ancak görsel değerlendirme fikir verebilmekle birlikte ağız sağlığının diş hekimi tarafından değerlendirilmesi gerekir.

DİŞETLERİMDE KIRMIZI-MOR RENK VAR

Nadiren bazı bireylerde dişeti koyu renkte olabilir ancak sağlıklı dişetleri genellikle açık pembe renktedir. Dişetlerinin renginin değişmesi dişeti hastalığının habercisi olabileceği gibi bazı sistemik hastalıkların da habercisi olabilir. Ayırıcı tanının diş hekimi tarafından yapılması gerekir.

DİŞETİMDE ŞİŞLİK VAR

Dişetlerinde şişlik dişeti iltihabının göstergelerinden biridir Sağlıklı dişeti portakal kabuğu görüntüsünde ve sıkı yapıdadır. Dişeti iltihabının varlığında kullanılan bazı ilaçlar bu şişliklerin daha da fazla olmasına neden olur. İyi haber ise dişeti iltihabı tedavi edildiğinde bu şişlikler de geriler.

DİŞLERİMDE YER DEĞİŞTİRME , ARALARINDA AÇILMA VAR

Dişlerdeki yer değiştirmeler diş destek dokularının kaybına bağlı olarak meydana gelebilir. Dişlerinizin arası açılıyorsa dişeti hastalığının varlığından şüphelenilmelidir.

DİŞLERİM SALLANIYOR

Erişkinlerde dişlerin sallanması demek onları yerinde tutan kemiğin erimesi anlamına gelmektedir.  Tedavi edilmediklerinde sallantı artar ve sonucunda diş kaybı ile sonuçlanır.

DİŞLERİMİ FIRÇALARKEN KANIYOR

Diş fırçalarken meydana gelen dişeti kanaması, dişeti iltihabının veya sistemik bazı hastalıkların göstergesidir. Sebebinin araştırılması ve önlenmesi önemlidir, diş hekiminize başvurunuz.

AĞIZIM KOKUYOR

Ağız kokusu sindirim sistemi ve ciğerlerden gelebileceği gibi büyük bir çoğunlukla ağız içerisindeki sorunlardan kaynaklanır. Dişlerin arasına takılan gıdalar, yetersiz ağız bakımı, dişeti iltihabı bu tür kokulara neden olur. Sistemik bazı hastalıklar da ağız kokusuna neden olabilir. Kaynağının bulunması ve önlenmesi hem ağız bakımı hem de sistemik sorunların ortaya çıkarılması açısından önemlidir.

AİLEMDE ERKEN YAŞTA DİŞLERİNİ KAYBEDEN BİREYLER VAR

Dişeti hastalıklarının bazıları ailesel geçiş gösterir. Eğer ailenizde erken yaşta dişlerini sallanarak kaybeden bireyler varsa aile içindeki tüm bireyler risk altında olabilir. Bu açıdan değerlendirilmesi gerekmektedir.

DİŞETLERİM ÇEKİLİYOR

Dişetlerindeki çekilme sert fırçalama, diş karıştırma veya tırnak yeme gibi kötü alışkanlıklar, kötü ağız bakımı, ince dişeti gibi pek çok farklı sebepten olabilir. Dişeti çekilmesine kemik erimesi de eşlik edebilir.  Erken dönemde teşhisi ve tedavisi önemlidir.

DİŞETLERİMDE YANMA VAR

Hormonal değişimlere bağlı olarak yaşamın belirli dönemlerinde dişetlerinde yanma şikayeti olabilir. Aynı zamanda bazı sistemik hastalıklarda ağızda yanma ve kuruluk hissedilir. Kaynağının belirlenmesi önemlidir.

DİŞETLERİMİ KARIŞTIRIP KANATTIĞIMDA RAHATLIYORUM

Dişeti iltihabının  ve diştaşı varlığının habercilerindendir. Dişeti hastalıklarının belirli tiplerinde ve diş aralarına gömülen veya takılan gıda artıkları sonucu da ortaya çıkabilir.

SİGARA İÇİYORUM

Sigara kullanımı ağız bakımını olumsuz yönde etkilerken, dişetini doğrudan dumanı ile ve kana karışan nikotin yolu ile etkileyerek dişeti hastalığı için uygun ortamın hazırlanmasına yol açar. Günümüzde yaygın olan elektronik sigaraların etkisi de farklı değildir. Nikotin içerdikleri sürece vücudun savunma sistemini olumsuz etkileyerek dişeti hastalıklarına daha açık olunmasına neden olur.

Nikotinin iltihabı maskeleyici özelliğinden dolayı periodontal hastalığın ilerleyişi fark edilmeyebilir. Düzenli nikotin alanlar almayanlara göre dişeti hastalıkları açısından daha riskli  gruptadırlar. Nikotin kullanımı bir taraftan periodontal hastalığın daha hızlı ilerlemesine zemin hazırlarken, bir taraftan da dişeti kanaması gibi hastalık belirtilerini maskeleyerek periodontal hastalığın gözden kaçırılmasına neden olur. Tüm bunların ötesinde kronik nikotin alımı yapılacak periodontal tedavinin de başarısını olumsuz etkiler.

PROTEZ VE/VEYA DOLGU YAPTIRDIM, SONRASINDA DİŞETİM ŞİŞTİ VE/VEYA KANAMAYA BAŞLADI

Diş hekimliği işlemlerinden sonra dişetlerinin kanamasının önde gelen nedeni ilgili bölgede gereken düzeyde temizlik işlemlerinin yapılmaması veya yapılamamasıdır.

SONUÇ OLARAK;

Yukarıdaki belirtilerden biri bile ağızınızda mevcutsa en kısa zamanda bir diş hekimine gitmenizin büyük faydası olacaktır. Hastalığın erken dönemde teşhisinin konulması hem tedaviyi kolaylaştıracak, hem de tedavi maliyetlerini düşürecektir.

UNUTMAYINIZ;

SADECE DİŞLERİ FIRÇALAMAK YETERLİ DEĞİLDİR. Ağız bakımı ağzın tümünü içermelidir. Sadece diş fırçası kullanımı dişlerin yalnız görünen yüzeylerinin temizlenmesine yardımcı olur. Diş aralarına fırçaların ulaşamaması yüzünden bu bölgelerin temizlenmesi için yardımcı gereçlere ihtiyaç duyulur. Bunlar diş arası mesafelere göre diş ipi veya ara yüz fırçası olabilir. Dişlerin tüm yüzeylerinin temizlenebilmesi için sadece diş fırçası kullanımı yeterli değildir.